Thức uống có cồn gồm những loại nào? 90% người dùng đang hiểu sai về khái niệm này

1. Thức uống có cồn là gì?

Đây là một loại đồ uống chứa ethanol được sản xuất thông qua quá trình lên men ngũ cốc, trái cây hoặc các loại đường. Trên thị trường hiện nay có đa dạng các loại như rượu, cocktail, bia,... và được chia thành 2 nhóm chính: 

• Ethyl Alcohol (hay Ethanol C2H5OH) là loại cồn thực phẩm có thể uống và sử dụng để chế biến. Chúng có vị ngọt, không màu, hòa tan với nước và cháy với lửa xanh. Nhiệt độ sôi là 78,3 độ C và nhiệt độ đông lạnh là -113 độ C. Ethanol thường được sử dụng để sản xuất rượu, bia và các loại nước giải khát lên men.
• Methyl Alcohol (hay Methanol CH3OH) là loại cồn công nghiệp không an toàn cho việc làm đồ uống và không màu. Chúng có nhiệt độ sôi là 66 độ C và thường được sử dụng trong các quy trình công nghiệp như sát trùng và xử lý hóa chất.

2. Lịch sử của thức uống có cồn

Từ thời tiền sử, người Ai Cập và người Sumer là những người đầu tiên phát hiện ra công thức chế biến bia, rượu vang và đưa chúng vào sử dụng hàng ngày. Ngoài ra, các nhà khảo cổ học cũng đã chỉ ra giả thuyết rằng người Trung Hoa đã sản xuất rượu từ 5000 năm trước Công nguyên. Vào thế kỷ 1 TCN, người La Mã cũng đã thưởng thức rượu vang trong các bữa ăn. 

Thế kỷ 8 đến thế kỷ 9, những nhà giả kim thuộc đạo Hồi đã biết cách chưng cất rượu. Từ đó rượu được biết đến với nhiều vai trò hơn, đặc biệt sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực việc chữa bệnh.

3. Phân loại thức uống có cồn

Mỗi loại thức uống chứa cồn mang đặc tính riêng biệt, tạo nên sự đa dạng và phong phú trong thế giới đồ uống. Sau đây là các phân loại cụ thể:

3.1. Bia

Nguyên liệu chính để sản xuất bia thường là lúa mạch. Có nhiều phương thức sản xuất khác nhau như lên men tự nhiên (natural fermentation), lên men từ trên (top fermentation) và lên men từ dưới (bottom fermentation). Bia với lịch sử lâu đời được xếp hạng là một trong những loại đồ uống có cồn được tiêu thụ nhiều nhất trên toàn thế giới.

3.2. Rượu vang

Rượu vang là biểu tượng của sự tinh tế và sự hoàn hảo trong việc chế biến từ các giống nho tự nhiên tạo nên những hương vị đặc biệt. Với sự phong phú của rượu vang đỏ, trắng, hồng và các loại khác, chúng thực sự là món quà của tự nhiên mà con người đã biến tấu và lưu truyền qua nhiều thế hệ.

3.3. Mojito 

Mojito là một trong những loại cocktail phổ biến của sự kết hợp tinh tế của rượu mạnh - Rum, lá bạc hà, soda và nước cốt chanh. Loại thức uống này mang đến cho thực khách hương vị đặc biệt và là một biểu tượng của sự sáng tạo trong nghệ thuật pha chế cocktail.

3.4. Tequila

Tequila như một biểu tượng trong thế giới của dòng rượu mạnh. Loại đồ uống này được tinh chế từ cây Blue Agave - loài cây chỉ sinh trưởng tốt trong những vùng đất khô cằn tại bang Jalisco, Mexico. Với nồng độ cồn dao động từ 38 đến 40%, Tequila mang lại trải nghiệm uống đặc biệt và độc đáo cho người sử dụng.

3.5. Margarita

Margarita có vẻ ngoài đơn giản với màu sắc không rực rỡ như những loại cocktail khác nhưng khi thưởng thức bạn sẽ ngạc nhiên bởi hương vị quyến rũ và đặc trưng của loại nước uống này. Chế biến từ rượu Tequila, rượu mùi Triple Sec hoặc Cointreau, nước cốt chanh và muối viền ở miệng ly, Margarita là một biểu tượng của sự độc đáo và sự hoàn hảo trong hương vị.

4. Lợi ích và tác hại của các loại thức uống có cồn

Việc phân tích những lợi ích và tác hại của các loại thức uống có cồn sẽ giúp bạn có cái nhìn toàn diện về ảnh hưởng của chúng đối với sức khỏe và cuộc sống.

Lợi ích:

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng uống rượu có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và kéo dài tuổi thọ. Khi bạn uống khoảng hai ly  rượu mỗi bữa ăn có thể giảm tỷ lệ tai biến mạch máu não, giảm tăng huyết áp và nguy cơ mắc bệnh Alzheimer. 

Hơn nữa, đồ uống chứa cồn có thể giảm rối loạn tiêu hóa, giảm nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường và giảm đau khớp. 

Tác hại:

Đồ uống có cồn mang lại những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe và xã hội như:

• Gây ra các vấn đề sức khỏe như viêm gan, xơ gan, bệnh tim mạch, tiểu đường, bệnh thần kinh và các loại ung thư như ung thư vú, ung thư gan,...
• Làm mất kiểm soát về tinh thần và dẫn đến tai nạn giao thông, tai nạn lao động cũng như các hậu quả xã hội khác như bạo lực gia đình, tội phạm,...
• Gây ra tình trạng lo âu, trầm cảm và các vấn đề về tâm lý khác, cũng như ảnh hưởng đến quyết định và hành vi của cá nhân.
• Cồn là một chất gây nghiện và việc sử dụng thường xuyên có thể dẫn đến phụ thuộc và nghiện loại thức uống này.
• Gây ra các vấn đề xã hội như mất công việc, nợ nần và thất bại.

5. Những loại thức uống có cồn nhưng tốt cho sức khỏe

Việc tìm hiểu những loại thức uống chứa cồn mang lại lợi ích cho sức khỏe đang trở thành một chủ đề nổi bật hiện nay. 

5.1. Rượu vang

Rượu vang là một loại thức uống giàu chất chống oxy hóa và polyphenol giúp bảo vệ tế bào khỏi sự hư hại, cải thiện sức khỏe tim mạch, não bộ và mật độ xương. Theo chuyên gia Kober khuyên, để sử dụng rượu vang mang lại lợi ích cho sức khỏe thì bạn nên chọn rượu vang tự nhiên để giảm thiểu việc tiếp xúc với phụ gia.

5.2. Sâm panh

Sâm panh được tạo ra từ những quả nho tự nhiên, chứa nhiều phenolic - chất chống oxy hóa mạnh mẽ có thể cải thiện sức khỏe não bộ và ngăn chặn suy giảm trí nhớ. Một nghiên cứu trên động vật năm 2013 đã chỉ ra rằng sâm panh có thể cải thiện trí nhớ ở chuột già. 

5.3. Kombucha

Kombucha là một loại thức uống từ trà lên men, thường có nồng độ cồn rất thấp hoặc không cồn. Việc thường xuyên uống kombucha có thể mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể như giảm huyết áp, giảm cholesterol và hỗ trợ tiêu hóa. 

6. Những loại thức uống có cồn gây tăng cân

Những loại thức uống chứa cồn có thể gây tăng cân và đây là một vấn đề đáng quan ngại trong thời đại hiện nay.

• Bia là một trong những loại đồ uống có cồn, thường được coi là "đối tượng" hàng đầu gây tăng cân. Mỗi lon bia trung bình chứa từ 150-250 calo và 7g carbohydrate. Việc tiêu thụ lượng bia lớn trong thời gian dài có thể dẫn đến tăng cân nhanh chóng và đặc biệt là số đo vòng eo cũng sẽ tăng lên.
• Rượu vang trong bữa ăn là có lợi nhưng thực tế là mỗi ly rượu vang chứa khoảng 80 calo. Việc không biết cách kiểm soát, sẽ làm cho lượng calo này tăng nhanh chóng theo cấp số nhân và nếu biến nó thành thói quen có thể dẫn đến tăng cân đột ngột trong thời gian ngắn.
• Vodka là một loại đồ uống có cồn chứa khoảng 60 calo mỗi ly và lượng calo này có thể tăng lên nếu sử dụng loại đồ uống này quá mức.
• Whisky cũng chỉ chứa khoảng 60 calo mỗi ly như vodka. Tuy nhiên, dù uống như thế nào, whisky vẫn đưa vào cơ thể một lượng calo đáng kể, góp phần vào nguyên nhân gây béo phì.
• Rượu táo có vẻ như là một lựa chọn an toàn nhưng chúng cũng nằm trong số những thực phẩm gây tăng cân. Loại đồ uống này được sản xuất từ quá trình lên men của táo, do đó sẽ chứa carbohydrates và calo. Trung bình, một chai rượu táo 500ml có thể chứa từ 180 đến 230 calo, vì vậy nếu sử dụng thường xuyên trong mỗi bữa ăn, việc kiểm soát lượng calo nhập vào cơ thể sẽ trở nên khó khăn
• Gin Tonic là một trong những thức uống phổ biến trong tiệc tùng, cũng chứa khá nhiều calo. Một ly gin tonic khoảng 35ml có thể không gây ảnh hưởng lớn, nhưng nếu uống quá mức, lượng calo tích lũy vào cơ thể có thể phá hủy nỗ lực giảm cân của bạn.

7. Những lưu ý khi sử dụng các loại thức uống có cồn

Bạn nên “bỏ túi” những lưu ý dưới đây khi sử dụng đồ uống có thể để có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe:

• Bạn có thể sử dụng trà đặc hoặc nước lọc để giải rượu. 
• Nên tránh kết hợp đồ uống có cồn với đồ ngọt, thức ăn cay nóng, thuốc lá để gây ra tình trạng mệt mỏi và tinh thần không được tỉnh táo.
• Tuyệt đối không nên pha đồ uống chứa cồn với bất kỳ loại thức uống hoặc chất kích thích nào khác, vì điều này có thể gây ngộ độc và nguy hiểm đến tính mạng. 
• Nếu bạn uống khi đói có thể làm tăng nhanh nồng độ cồn trong máu, gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
• Mỗi ngày bạn chỉ nên tiêu thụ một lượng nhất định, ví dụ như một lon bia 330ml (khoảng 5% cồn), 100ml rượu vang (khoảng 12% cồn) hoặc 30ml whisky (khoảng 40% cồn). Điều này giúp đảm bảo rằng bạn uống rượu một cách an toàn và có trách nhiệm.
• Các loại đồ uống có cồn sẽ có nồng độ khác nhau, do đó lượng cồn tiêu thụ của mỗi loại cũng sẽ không giống nhau. Đối với nam giới, chỉ nên uống ít hơn 2 đơn vị cồn mỗi ngày, trong khi với phụ nữ thì nên dưới 1 đơn vị cồn mỗi ngày.
• Để giảm nguy cơ ngộ độc và say rượu, hãy uống rượu một cách từ từ, chậm rãi để giảm kích ứng cho niêm mạc miệng và dạ dày, đồng thời cho gan thời gian để oxy hóa.
• Những người đang sử dụng aspirin không nên uống rượu vì điều này có thể gây chảy máu dạ dày khi đói, làm tăng nồng độ cồn trong máu. 
• Không nên kết hợp cùng lúc cả rượu và caffeine. Rượu có thể làm giảm hoạt động của não và huyết áp, trong khi caffeine lại kích thích tăng huyết áp và nhịp tim. Khi kết hợp kết hợp 2 loại thức uống này có thể tăng nguy cơ tử vong do ngộ độc.
• Khi uống rượu, nên kèm theo rau xanh để giúp loãng nồng độ cồn trong rượu.
• Các đồ ăn giàu protein sẽ làm chậm quá trình hấp thụ nồng độ cồn vào máu.

Thông qua việc tìm hiểu về thức uống có cồn không chỉ giúp bạn nắm rõ hơn những kiến thức hữu ích về lịch sử và văn hóa mà còn về tác động của chúng đối với sức khỏe của bản thân. Đồng thời, bạn cũng học được cách tiêu dùng có trách nhiệm, đặt sức khỏe và an toàn lên hàng đầu.