Người Sài Gòn xưa có câu "Nhất Sỹ, nhì Phương, tam Xường , tứ Hoa", để chỉ 4 tứ đại phú hào giàu có bậc nhất ai ai cũng biết đến. Trong đó "nhì Phương" là chỉ ông Đỗ Hữu Phương, đại gia có khối tài sản siêu "khủng", chỉ thua kém ông Huyện Sỹ người được mệnh danh giàu có hơn cả vua Bảo Đại.
Đại phú hào giàu lên nhờ con đường quan lộ và thừa kế tài sản
Ông Đỗ Hữu Phương sinh năm 1841, mất năm 1914. Ông là người gốc Hoa, con trai của một đại địa chủ Nam Kỳ thời bấy giờ. Vào năm 1861, ông Phương chớp thời cơ tiếp xúc làm việc với người Pháp khi Sài Gòn mở cửa tự do buôn bán với thế giới bên ngoài.
Thời điểm đó, ông giữ chức Trưởng khu Chợ Lớn, sau thành huyện Chợ Lớn. Đến năm 1872, ông Phương là Đốc phủ tỉnh Chợ Lớn. Năm 1897, ông về hưu.
Đại phú hào Đỗ Hữu Phương giàu nhất nhì Sài Gòn xưa
Cũng chính từ đây, có thông tin cho rằng dù xuất thân trong gia đình giàu có, buôn bán nhưng ông Phương lại giàu lên nhờ con đường quan lộ chứ không phải việc kinh doanh.
Ngoài ra vị phú hào này cũng được thừa hưởng khối tài sản kếch xù, đồng lúa bạt ngàn, cửa hiệu buôn bán từ người bố của mình. Mỗi mùa vụ ông đều thu lợi lớn, kết nối với các tiểu thương, xây dựng hệ thống bán buôn riêng biệt. Ngoài ra, ông có trong tay cơ ngơi và cùng gia đình cai quản bất động sản cả một vùng rộng lớn về phía bắc của Sài Gòn xưa.
Giàu có tiền của ăn mới đời không hết, có nguyên đội ngũ chuyên đếm tiền trong nhà
Ngoài đất đai, người ta còn tương truyền rằng ông Phương có hàng trăm căn nhà cho thuê. Đồng thời tiền của ăn tiêu mấy đời không hết.
Ông Đỗ Hữu Phương thời trẻ
Khách tới nhà chơi đều được ông Phương đãi rượu sâm banh, ăn bánh petits beurres de Nantes và uống cà phê De la Paix. Những món thượng hạng chỉ dành cho giới nhà giàu. Trong dinh thự ông còn có nhà hát, thỉnh thoảng dùng để diễn các tuồng hát bội, thường xuyên có nghệ sĩ nổi tiếng đến biểu diễn. Biệt thự của ông ngày nay thuộc đường Châu Văn Liêm, được thiết kế theo kiểu Á Đông, cho thấy dự bề thế của một dinh dự gia đình giàu có.
Thóc lúa trong nhà của đại gia này chất thành núi. Vợ của ông giỏi giang, tháo vát, biết nắm bắt thời thế nên trúng mùa, bán ra với giá cao khiến gia đình đã giàu càng thêm giàu hơn.
Hình ảnh về dinh thự của gia đình ông Đỗ Hữu Phương
Có lời đồn rằng nếu 1 người ngồi đếm tiền của nhà ông Phương thì có đếm cả đời cũng không hết. Sự giàu có còn được kể lại là trong nhà ông Phương có riêng một đội ngũ đếm tiền khoảng hơn chục người, được sắp xếp bí mật trong căn phòng phía sau nhà.
Khi đến mùa vụ hoặc dịp thu tiền của thương lái, tiểu thương, những người này ăn ngủ tại chỗ để đếm tiền. Số tiền được họ bó buộc chặt rồi cất vào căn phòng kín kiên cố và khóa nhiều lớp. Chùm chìa khóa của căn phòng chỉ có vợ ông Phương được giữ và nó gần như là vật bất ly thân đối với bà, thậm chí lúc đi ngủ cũng nắm chặt trong tay…
Khi ông Phương mất, gia đình tổ chức đám tang rất trọng thể, thi hài được quàn nửa tháng mới chôn cất, hằng ngày có hàng trăm khách đến viếng, tràng bông vài trăm cái.
Thảo
